Egocentrische enterprenerds en ander ongerief
Planet MultiMedia 29 september 2001
De wereld gaat aan vlijt ten onder. We schrijven het jaar 2000. Overal ter wereld, maar met name in de Verenigde Staten, zijn dot-commers op jacht naar het Grote Geld. Niet zomaar starters met een juist behaald middenstandsdiploma in een goedkoop pand op de hoek van de straat, nee, hoogopgeleide techies met krachtige financiele backing. Entreprenerds, eigenlijk. Een heilig geloof in een technisch concept, soms zelfs alleen maar een diagrammetje op een stuk papier (wie dat niet gelooft, leze het voortreffelijke boek ‘The New New Thing’ van Michael Lewis, waarin onder meer de wording van Jim Clark’s Healtheon treffend wordt beschreven). Hard- en software tot doel verheven, minder aandacht voor intermenselijke relaties. Dat laatste verklaart meteen waarom al die miljarden in mislukte marketing-campagnes werden gepompt. Wat is marketing anders dan het kweken van intermenselijke relaties op heel grote schaal?
Was er dan niets menselijks aan de dot-com boom? Natuurlijk wel. Aan de tech fringe waren er de dot-com mediabedrijven, de befaamde Internet-parties van The Industry Standard, de ‘plastic pants’-affaire waarin het complete management van een al bijna opgebrande dot-com in polyester pantalons op de tafels van een nachtclub stond te dansen terwijl de NBC-camera’s draaiden. Het nieuwe millenium was begonnen, de bug bleek loos alarm. Het Internet luidde de triomf in van het ego, weg met de massa’s. De wereld was vervuld van ironie, de oude economie stond op het punt vervangen te worden door de nieuwe, alles kon en niets zou meer hetzelfde zijn. Het was een vrolijke tijd.
Soms zit het mee, soms zit het tegen.
De wereld gaat aan vlijt ten onder. We schrijven het jaar 2001. Overal ter wereld, maar met name in de Verenigde Staten, werken terroristen aan de destructieve vervulling van hun idealen. Niet zomaar analfabete zielepieten uit een Middenoosterse sloppenwijk die door de plaatselijke terroristenbaas met een paar staven dynamiet om hun middel de straat worden opgestuurd, nee, hoogopgeleide fanaten met krachtige financiele backing die in staat zijn tot jarenlange doelbewuste voorbereidingen, zich goed kunnen organiseren en vliegtuigen kunnen besturen.
De wereld blijkt inderdaad een netwerk, maar niet allen van goedwillenden. De dot-com boom is gecrasht (probeer dat maar eens in echt Nederlands te zeggen, kost een hele alinea), en ineens blijkt niet iedere netwerker uitsluitend economische doelen na te streven. We zijn ons rotgeschrokken, voelen ons verschrikkelijk bedreigd en spreken van een nieuwe oorlog.
‘Ieder nadeel hep so se voordeel’, zei een charismatische 20ste eeuwse Westerse wijsgeer met de initialen JC ooit. De terroristen van het WTC hebben ons ruw wakker geschud, maar ons ook bewust gemaakt van het feit dat we niet alleen aandacht moeten besteden aan beurskoersen, bedrijfsovernames en marktaandelen, maar ook aan het innerlijke welbevinden. De wereld bestaat niet uitsluitend uit Westerse kapitaliste democratieen, maar ook uit Arabische niet-seculiere staten, Aziatische wereldmachten in opkomst en straatarme Afrikaanse oorlogseconomieen.
Voor 11 september waren de Verenigde Staten op weg naar een nieuw isolationisme. Het klimaatverdrag van Kyoto was eenzijdig naar de prullenbak verwezen, de openstaande miljardenrekening bij de Verenigde Naties zou voorlopig niet worden betaald en in plaats daarvan zou het geld worden besteed aan een ambitieuze raketverdediging tegen schurkenstaten.
Sinds 11 september liggen de kaarten anders. Iedereen in de VS weet weer dat er een buitenwereld bestaat, isolationisme heeft plaatsgemaakt voor een wereldcoalitie tegen terrorisme, de openstaande rekening voor het VN-lidmaatschap is voor het eerst in decennia volledig betaald. Bush maakt nog steeds kleine foutjes, neemt het woord ‘kruistocht’ in de mond en gaat met zijn opmerking over ‘de eerste oorlog van de 21ste eeuw’ volledig voorbij aan het Afrikaanse continent. Maar ach, we praten hier over iemand die denkt dat ‘Dutch’ Duits betekent en Islamabad tot voor kort nog plaatste aan de Perzische Golf. Moet je niet direct alles van verwachten, nietwaar?
Heeft Bin Laden daarmee zijn bijdrage geleverd aan de wereldvrede? Dat gaat een tikje te ver. Destructieve daden leveren destructieve reacties op. Toch heb ik de indruk dat we ons daarin te veel laten meeslepen. Dat Bush continu het woord ‘oorlog’ in de mond neemt, kan ik nog indenken. Per slot van rekening is de man ‘Commander-in-Chief’ en bestaat de Amerikaanse politiek vrijwel uitsluitend uit ‘soundbites’. Maar entreprenerds/intellectuelen (take your pick) als Douglas Rushkoff in ‘Oorlog tegen het netwerken’, PMM 22 oktober jl., zouden beter moeten weten.
Terrorisme wordt ook wel ‘de onzichtbare tegenstander’ genoemd. Die term hoor je bijna altijd in combinatie met het woord ‘oorlog’. Waarom? Oorlog voer je tegen een tegenstander. Maar terrorisme richt zich niet tegen een tegenstander. Terrorisme is een uiting van frustratie die zich richt tegen de omstanders, wie dat ook mogen zijn. Terrorisme bestrijd je niet door de daders te pakken, terrorisme bestrijd je door het probleem aan te pakken waaruit het voortkomt. Natuurlijk, de daders moeten gepakt, maar ondanks alle Bush-grappen heb ik daar alle vertrouwen in. Van wereldpolitiek hebben ze in Texas geen enkel benul, maar Texas Rangers hebben ze er wel. Wat me van Bush nog het meest heeft verbaasd, is dat hij pas drie dagen na de aanslag met het idee van ‘Bin Laden Dead or Alive’-posters kwam.
Dus dat van die daders wordt geregeld. Nu het werkelijke probleem. ‘Ik sta aan onze kant’, roept Rushkoff, waarna hij uitweidt over een oorlog die ‘zal worden uitgevochten op een cultureel en ideologisch niveau’. Douglas, Douglas, when will we ever learn?
Sinds de komst van Internet is de wereld een netwerk. De aanslagen van 11 september hebben daaraan niets veranderd. Dus niet: ‘Het is tijd om te netwerken’, nee: ‘Het is de tijd van de netwerken’. Netwerken zet je niet in tegen anderen, netwerken zet je in voor een doel. Het wereldterrorisme komt voort uit een diepgaande frustratie over het Westerse, met name op economisch handelen gebaseerde, superioriteitsgevoel. Aan die frustratie moeten we iets doen. Het World Wide Web is niet ‘ons’ wereldwijde netwerk. Het wordt net zo hard door de gefrustreerden gebruikt als door onszelf. Het is van ons allemaal. Laten we daarvan gebruik maken.
Een internet-jaar is een maand in de werkelijke wereld. Ik hoop van harte dat we ook met die snelheid met antwoorden op de proppen kunnen komen.
De wereld gaat aan vlijt ten onder. We schrijven het jaar 2000. Overal ter wereld, maar met name in de Verenigde Staten, zijn dot-commers op jacht naar het Grote Geld. Niet zomaar starters met een juist behaald middenstandsdiploma in een goedkoop pand op de hoek van de straat, nee, hoogopgeleide techies met krachtige financiele backing. Entreprenerds, eigenlijk. Een heilig geloof in een technisch concept, soms zelfs alleen maar een diagrammetje op een stuk papier (wie dat niet gelooft, leze het voortreffelijke boek ‘The New New Thing’ van Michael Lewis, waarin onder meer de wording van Jim Clark’s Healtheon treffend wordt beschreven). Hard- en software tot doel verheven, minder aandacht voor intermenselijke relaties. Dat laatste verklaart meteen waarom al die miljarden in mislukte marketing-campagnes werden gepompt. Wat is marketing anders dan het kweken van intermenselijke relaties op heel grote schaal?
Was er dan niets menselijks aan de dot-com boom? Natuurlijk wel. Aan de tech fringe waren er de dot-com mediabedrijven, de befaamde Internet-parties van The Industry Standard, de ‘plastic pants’-affaire waarin het complete management van een al bijna opgebrande dot-com in polyester pantalons op de tafels van een nachtclub stond te dansen terwijl de NBC-camera’s draaiden. Het nieuwe millenium was begonnen, de bug bleek loos alarm. Het Internet luidde de triomf in van het ego, weg met de massa’s. De wereld was vervuld van ironie, de oude economie stond op het punt vervangen te worden door de nieuwe, alles kon en niets zou meer hetzelfde zijn. Het was een vrolijke tijd.
Soms zit het mee, soms zit het tegen.
De wereld gaat aan vlijt ten onder. We schrijven het jaar 2001. Overal ter wereld, maar met name in de Verenigde Staten, werken terroristen aan de destructieve vervulling van hun idealen. Niet zomaar analfabete zielepieten uit een Middenoosterse sloppenwijk die door de plaatselijke terroristenbaas met een paar staven dynamiet om hun middel de straat worden opgestuurd, nee, hoogopgeleide fanaten met krachtige financiele backing die in staat zijn tot jarenlange doelbewuste voorbereidingen, zich goed kunnen organiseren en vliegtuigen kunnen besturen.
De wereld blijkt inderdaad een netwerk, maar niet allen van goedwillenden. De dot-com boom is gecrasht (probeer dat maar eens in echt Nederlands te zeggen, kost een hele alinea), en ineens blijkt niet iedere netwerker uitsluitend economische doelen na te streven. We zijn ons rotgeschrokken, voelen ons verschrikkelijk bedreigd en spreken van een nieuwe oorlog.
‘Ieder nadeel hep so se voordeel’, zei een charismatische 20ste eeuwse Westerse wijsgeer met de initialen JC ooit. De terroristen van het WTC hebben ons ruw wakker geschud, maar ons ook bewust gemaakt van het feit dat we niet alleen aandacht moeten besteden aan beurskoersen, bedrijfsovernames en marktaandelen, maar ook aan het innerlijke welbevinden. De wereld bestaat niet uitsluitend uit Westerse kapitaliste democratieen, maar ook uit Arabische niet-seculiere staten, Aziatische wereldmachten in opkomst en straatarme Afrikaanse oorlogseconomieen.
Voor 11 september waren de Verenigde Staten op weg naar een nieuw isolationisme. Het klimaatverdrag van Kyoto was eenzijdig naar de prullenbak verwezen, de openstaande miljardenrekening bij de Verenigde Naties zou voorlopig niet worden betaald en in plaats daarvan zou het geld worden besteed aan een ambitieuze raketverdediging tegen schurkenstaten.
Sinds 11 september liggen de kaarten anders. Iedereen in de VS weet weer dat er een buitenwereld bestaat, isolationisme heeft plaatsgemaakt voor een wereldcoalitie tegen terrorisme, de openstaande rekening voor het VN-lidmaatschap is voor het eerst in decennia volledig betaald. Bush maakt nog steeds kleine foutjes, neemt het woord ‘kruistocht’ in de mond en gaat met zijn opmerking over ‘de eerste oorlog van de 21ste eeuw’ volledig voorbij aan het Afrikaanse continent. Maar ach, we praten hier over iemand die denkt dat ‘Dutch’ Duits betekent en Islamabad tot voor kort nog plaatste aan de Perzische Golf. Moet je niet direct alles van verwachten, nietwaar?
Heeft Bin Laden daarmee zijn bijdrage geleverd aan de wereldvrede? Dat gaat een tikje te ver. Destructieve daden leveren destructieve reacties op. Toch heb ik de indruk dat we ons daarin te veel laten meeslepen. Dat Bush continu het woord ‘oorlog’ in de mond neemt, kan ik nog indenken. Per slot van rekening is de man ‘Commander-in-Chief’ en bestaat de Amerikaanse politiek vrijwel uitsluitend uit ‘soundbites’. Maar entreprenerds/intellectuelen (take your pick) als Douglas Rushkoff in ‘Oorlog tegen het netwerken’, PMM 22 oktober jl., zouden beter moeten weten.
Terrorisme wordt ook wel ‘de onzichtbare tegenstander’ genoemd. Die term hoor je bijna altijd in combinatie met het woord ‘oorlog’. Waarom? Oorlog voer je tegen een tegenstander. Maar terrorisme richt zich niet tegen een tegenstander. Terrorisme is een uiting van frustratie die zich richt tegen de omstanders, wie dat ook mogen zijn. Terrorisme bestrijd je niet door de daders te pakken, terrorisme bestrijd je door het probleem aan te pakken waaruit het voortkomt. Natuurlijk, de daders moeten gepakt, maar ondanks alle Bush-grappen heb ik daar alle vertrouwen in. Van wereldpolitiek hebben ze in Texas geen enkel benul, maar Texas Rangers hebben ze er wel. Wat me van Bush nog het meest heeft verbaasd, is dat hij pas drie dagen na de aanslag met het idee van ‘Bin Laden Dead or Alive’-posters kwam.
Dus dat van die daders wordt geregeld. Nu het werkelijke probleem. ‘Ik sta aan onze kant’, roept Rushkoff, waarna hij uitweidt over een oorlog die ‘zal worden uitgevochten op een cultureel en ideologisch niveau’. Douglas, Douglas, when will we ever learn?
Sinds de komst van Internet is de wereld een netwerk. De aanslagen van 11 september hebben daaraan niets veranderd. Dus niet: ‘Het is tijd om te netwerken’, nee: ‘Het is de tijd van de netwerken’. Netwerken zet je niet in tegen anderen, netwerken zet je in voor een doel. Het wereldterrorisme komt voort uit een diepgaande frustratie over het Westerse, met name op economisch handelen gebaseerde, superioriteitsgevoel. Aan die frustratie moeten we iets doen. Het World Wide Web is niet ‘ons’ wereldwijde netwerk. Het wordt net zo hard door de gefrustreerden gebruikt als door onszelf. Het is van ons allemaal. Laten we daarvan gebruik maken.
Een internet-jaar is een maand in de werkelijke wereld. Ik hoop van harte dat we ook met die snelheid met antwoorden op de proppen kunnen komen.
posted by Jos. at Saturday, September 29, 2001
