Friday, December 24, 2004

Doe-Het-Zelf Privacy

Planet MultiMedia 24 december 2004

Spamfilters regeren ons e-mailverkeer. Dat is handig, want het bespaart veel tijd en ergernis bij het doornemen van je inbox.

Dat laatste is toch al geen feest, gezien de deerniswekkende staat van 's lands grammatica, spelling, en vooral syntax. Soms denk ik dat het hoog tijd wordt het taalonderwijs weer verplicht te stellen op scholen.

Maar we hadden het over spamfilters. Jammer genoeg is geen enkel spamfilter perfect. Voor de doodenkele doorgelaten spam is dat niet erg: één of twee vuiltjes per dag poets je met plezier weg. Hinderlijker zijn de valse positieven. Dat zijn mails die je niet ziet omdat het spamfilter ze onterecht afvangt, en dat kan knap vervelend uitpakken.

Althans, voor sommigen. Anderen vinden het maar wat handig. Volgens mij is het op het moment de meest voorkomende smoes voor non-valeurs en andere lanterfanters. 'Werd er iets van mij verwacht? Nooit gezien, die mail! Zeker in m'n spamfilter blijven hangen...'

Foute filters zijn overigens ook buiten de e-mail box een toenemende plaag. Bij het Horniman Museum in Londen kunnen ze daarover een partijtje meeblazen. 'Horniman' is al sinds 1898 de naam van een eerbiedwaardig natuurhistorisch museum in Zuid-Londen, maar horny is ook opgewonden Engels voor 'geil' en op een 'y' of 'i' meer of minder kijkt het gemiddelde spamfilter niet.

Werknemers van het museum zijn er inmiddels aan gewend dat het versturen van mail veel wegheeft van Russische roulette, maar nog hinderlijker is de filtersoftware op schoolcomputers. Die houdt het Horniman-domein simpelweg onbereikbaar voor onderzoekende leerlingen. Als ik de inventiviteit van de gemiddelde puber een beetje inschat, is dat waarschijnlijk de enige website die buiten het bereik blijft van de hitsige hormoonsurfertjes.

Maar het museum zit er intussen behoorlijk mee in zijn maag. Helemaal lelieblank zijn de Hornimannetjes trouwens niet: tot de collectie behoort een vierduizend jaar oud Mesopotamisch beeldje dat naar verluidt heeft gediend als uithangbord voor een bordeel.

Over bordelen gesproken, ook de uitgever van Gabriel Garcia Marquez ondervond aan den lijve hoe lastig pornofilters zijn, toen hij via email Marquez' boek 'Herinnering aan mijn droevige hoeren' poogde te promoten.

Die filters zijn eigenlijk een nieuwe vorm van PC-terreur. En met PC doel ik hier even niet op iets met Windows erin, maar op Politiek Correct-spraak. Jeweetwel, dat is het cultuurtje dat dicteert dat je 'joodse mensen' zegt in plaats van joden (alsof het vermijden van dat laatste woord geen vorm van discriminatie is).

PC-terreur zorgt ervoor dat websites met borstkankervoorlichting worden weggefilterd omdat het woord 'breast' er een paar keer in voorkomt, en dat moet sinds Janet Jacksons 'wardrobe malfunction' (dat is PC-spraak voor een blote borst met een zilveren sterretje erop) te vuur en te zwaard worden bestreden.

Diezelfde borst is er trouwens voor verantwoordelijk dat iedere live-uitzending in Amerika tegenwoordig met tien seconden vertraging wordt uitgezonden. Kennelijk zit er iemand daadwerkelijk al de uitzendingen te volgen met zijn hand op de knop, om onmiddellijk toe te slaan als er stront, sorry, ontlasting aan de knikker is.

Vroeger waren media onaantastbaar. De krant was een eeuwenlang een gezaghebbende mijnheer, tv was tientallen jaren spraakmakend, maar internet viel ten prooi aan argwaan in luttele jaren. Dankzij zaken als spam, phishing, virussen en ander ongedierte worden er hekjes neergezet en slagbomen geplaatst. Google begon als een soort zoekhemel op Aarde maar inmiddels staan ook daar al phishers tussen de zoekresultaten. En Googles desktop search heeft inmiddels al zijn eerste veiligheidslek, type Microsoft, achter de rug.

De laatste veilige haven was tot voor kort de telefoon. Maar ook dat medium is nu ontmaagd. In Korea, het land dat qua mobielgekte alles en iedereen mijlenver achter zich laat, heeft dit jaar het aantal klachten over mobieltjesspam voor het eerst de e-mail spammeldingen overtroffen. Zelfs Koreaanse voicemailboxen zijn niet meer heilig: de nietsvermoedende gebruiker vindt tussen de boodschapjes van vrienden en kennissen brallende beltoonaanbiedingen en Viagra-voordeelakties.

Wat is het resultaat? Doe-het-zelf-privacy. Let op mijn woorden, dat wordt één van de grote trends van 2005. Op den duur creëren we allemaal onze eigen persoonlijke vestinkjes, een opeenstapeling van passwords, spamfilters, virusscanners, nummerblokkeerders en wat dies meer zij. Alleen bekenden mogen langs de slagboom. En filterbestendige politiek correcte boodschappen, natuurlijk.

Vinden we straks Els Borst nog terug in de parlementaire geschiedenis? En ik ben benieuwd wanneer de Franse filosoof Jean-Claude Balzac uit de online geschiedenisboekjes wordt weggefilterd...