Friday, September 03, 2004

Compleet de weg kwijt

Planet MultiMedia 3 september 2004

Ik ben een enorme Nokia-fan. Echt waar. Maar ik begin me nu toch echt zorgen te maken. Grote zorgen.

Nog maar een paar jaar geleden was Nokia oppermachtig aan het mobiele front. Ook heerste er orde. Typenummers waren logisch, de grote modellen begon met een '6' en de kleintjes met een '8'. Sinds een jaar of twee, drie is het afgelopen met die logica. En misschien klinkt dit een beetje anaal gefixeerd, maar volgens mij is het een slecht teken als mensen een rotzooitje gaan maken met hun typenummers.

Al die jaren ben ik een ontzettende trouwe Nokia-gebruiker geweest. Ik kan me de 6110 nog herinneren, een fantastisch toestel dat de voornaamste reden is geweest dat ik zo'n grote fan werd. Wat een mobiel was dat: baanbrekende menu's, door en door betrouwbaar en briljante vormgeving!

Vanaf dat model kon iedere rechtgeaarde gadgetfanaat blind een telefoonwinkel binnenlopen en het volgende hogere typenummer aanwijzen: 6210, 6310, 7110 - allemaal heb ik ze gehad. Zelfs de wat lomp uitgevallen 7110 was een succesnummer; mensen noemden het de magnetron, maar voor mij hoort-ie in de top tien van beste mobieltjes ooit.

Het leven was goed. Er was regelmaat in de typenummers, en Nokia's heerschappij was onaantastbaar. En toen kwam er de klad in.

Begrijp me goed, ik probeer hier niet te beweren dat Nokia is uitgegleden op zoiets banaals als modelaanduidingen. Zelfs geloof ik niet dat de opkomst van mondiale concurrenten zoals Samsung en Siemens beslissend is geweest. Nee, mij werd pas echt duidelijk dat er stront aan de knikker was toen Nokia met het Vertu-idee op de proppen kwam.

Vertu-telefoons zijn er voor de verwende rijkaard. Een briljante geest op het Nokia-hoofdkantoor heeft bedacht dat zo iemand graag een telefoon op bestelling laat maken van kostbare materialen, desgewenst voorzien van juwelen of andere luxe decoraties. Het mobiel als ultieme lifestyle-accessoire, dus.

De eerste reden om dit als een totaal gederailleerd hersenspinsel te betitelen, is de snelheid waarmee mobiele telefoontechniek zich ontwikkelt. En niet alleen de techniek: het ontwerp verandert mee. Dus dan heb je net een kapitaal geïnvesteerd in zo'n Vertu-winkeldochter uitgevoerd in platina, of voor mijn part roestvrijstaal met 24-karaats gouden knoppen, en vervolgens kan dat ding regelrecht de prullenbak in. Waarom? Omdat een paar maanden later de versie met een vierenzestigduizend kleurenscherm uitkomt, of met WiFi aan boord, of een megapixelcamera. En die wil je als rijkaard natuurlijk hebben. Een mobiel als juweel? Hou toch op!

Ik zie wel eens zo'n Vertu-winkel, je vindt ze hier en daar in winkelcentra in wereldsteden. Ik ga er vanuit dat ze binnenkort allemaal dichtgaan, te duur om te handhaven voor de incidentele verdwaalde oliesjeik die zijn butler langs stuurt. Maar ik vrees dat sluiting van de Vertu-winkels niet voldoende zal zijn om Nokia weer op het rechte pad te brengen. Want laatst zag ik de 'Fashion Squad'-commercial.

En dat deed de deur dicht…
Nokia heeft een nieuwe TV-reclame op de internationale buis. Mooi geproduceerd, dat wel. Gaat over een paar in witte gewaden gehulde Star Trek-types die op witte paarden een sjiek feest komen binnenrijden. Niemand lacht. Tevoren zie je een paar flitsen van een eveneens in wit uitgevoerd controlecentrum, één van die Trekkies een bericht van de fax haalt. Een stem roept: "Freeze. Fashion Squad!"

Een uiteraard geheel in het zwart geklede spion op de party heeft namelijk met een Nokia-telefoon een onverlaat gerapporteerd met witte sokken aan zijn voeten. Binnen de kortste keren hebben de Trekkies de stakker gelokaliseerd, om hem vervolgens geboeid af te voren naar een onbekende locatie. Een of ander Guantanamo voor mode-terroristen denk ik, het verhaal vermeldt het niet. Hoe dan ook, de moraal van het verhaal is dat wij mode-ongevoeligen ons veiliger kunnen voelen als we een Nokia 7610 bij ons hebben en geheel in het zwart gekleed gaan, sokken incluis. Uit de beelden blijkt dat alleen de Fashion Squad witte sokken mag dragen.

Dit verzin ik niet. Bates, het reclamebureau, wel. Ik vraag me af waar het is misgegaan. Was het een slechte garnaal in het avondeten van de Creative Director de voorgaande dag? Nokia mag dan de weg kwijt zijn, in ieder geval had het reclamebureau beter moeten weten. Er bestaan zulke dingen als mensenrechten, ook voor veronderstelde mode-terroristen. En een fascistoïde Fashion Squad oprichten, die geheel zelfstandig bepaalt wie mode-terrorist is en naar Guantanamo mag, is ook fout. Tenzij je Bush heet, natuurlijk.

Hoe het ook zij, dit geeft aan wat er mis kan gaan wanneer prachtige bedrijven zoals Nokia op drift raken. Nokia moet terug naar waar ze ontzettend goed in zijn: nadenken over de diepgaande impact die mobiele telefoons hebben op onze levensstijl, in plaats van andersom. Om zich vervolgens weer te concentreren op het maken van fantastische communicatiemiddelen.

Fashion Squad! Arghhh!