Friday, January 21, 2005

Cool en uncool

Planet MultiMedia 21 januari 2005

Elektronische hebbedingetjes overspoelen de markt. In die onoverzichtelijke warboel wordt het steeds belangrijker te weten wat nu eigenlijk cool is, en wat niet.

Het leven van de gadgetfreak wordt steeds onoverzichtelijker, zeker nu iedereen ook nog eens allerlei willekeurige functies met elkaar begint te combineren. Van een telefoon met ingebouwde camera kijkt geen mens meer op. Steeds meer fotocamera's zijn tegelijk ook filmcamera's. Zakcomputers worden vermomd als telefoons en mobiele telefoons komen in de gedaante van zakcomputers. Kortgeleden is de eerste telefoon met ingebouwde hard disk gesignaleerd.

Om de functies gaat het niet meer: je kunt zo langzamerhand alles krijgen wat je hebben wilt, in iedere mogelijke vorm. Waar het werkelijk om gaat, is waar je mee gezien kunt worden, en waarmee niet. De scheidslijn tussen erbij horen en sociaal isolement: wat is cool, en wat niet?

Mobieltjes
Vroeger was het makkelijk: Nokia was cool, al het andere niet. Tegenwoordig ligt het wat minder eenvoudig. Nokia is de weg kwijt, en slingert met zijn modellen alle kanten op. Cool zijn 'traditionele' Nokia’s, zeg maar de modellen die met een '3' of een '6' beginnen; uncool zijn de overmatig vormgegeven 7200-modellen; maar ook, en vooral, de 7610. Het is geen toeval dat Nokia die destijds heeft geprobeerd te promoten met de 'Fashion Squad'-commercial, de meest uncoole mobieltjesreclame die ooit het luchtruim heeft gekozen. Fout zijn ook vrijwel alle Motorola's, en Japanse en Koreaanse modelletjes met glimmende knoppen en randen.

Maar de concurrentie heeft niet stilgezeten: terug van weggeweest is Sony Ericsson met een reeks mooie, heldere en vooral functioneel vormgegeven toestelletjes, de 600-, 700- en 900-series. Niemand hoeft zich te schamen om daarmee gezien te worden.

Digicado's
Extreem uncool, ongeacht het merk, is een telefoon aan de broekriem. Dat geldt ook voor het onnodig lang op je hoofd laten zitten van bluetooth hoofdsets, met name die met een microfoon op een stengel voor je kaak langs.

Toppunt van uncool zijn digicado's (digitale apparatenliefhebbers met het verstand van een avocado) die het bestaan om met respectievelijk een telefoon, een zakcomputer EN een etuitje voor een Bluetooth hoofdsetje aan hun riem rond te lopen, met het Bluetooth-setje op het hoofd. Ik denk dan altijd aan de Borgs uit Startrek.

PCs en laptops
Da's een simpele: Windows is uit, Apple is in. Wie twijfelt, moet eens de optredens vergelijken tussen Bill Gates, die de keynote gaf tijdens de megabeurs CES, en Steve Jobs, die de tegenwoordigheid van geest had om CES te mijden als de pest, en twee weken later schitterde op zijn eigen feestje, MacWorld.

Tijdens Bills keynote in Las Vegas ging er weer van alles mis: onze supernerd heeft daar zo langzamerhand het patent op. Het was ontluisterend om te zien hoe de van iedere vorm van charisma gespeende Gates met zijn houding geen raad wist terwijl zijn aangever, de komiek Conan Obrien, er nog het beste van probeerde te maken. En dan mag je nog van geluk spreken dat Gates er als een dood vogeltje bij zat, want dit is wat er gebeurde toen hij twintig jaar geleden voor het laatst cool probeerde te zijn.

Nee, dan Steve Jobs, die gehuld in spijkerbroek en supercoole zwarte semi-coltrui een soepele show ten beste gaf, waarin absoluut niets misging en zelfs doorgewinterde persmuskieten de tranen in de ogen schoten van ontroering. Geen middel werd geschuwd. De ontroering werd teweeggebracht door een demo van Apples nieuwe diashow-software, waarvoor een baby-album als onderwerp was gekozen, begeleid door sentimentele klanken. That's entertainment!

En dat waren dan nog de shows. Wie wil weten of dat ook geldt voor de apparaten zelf hoeft alleen maar een blik te werpen op de nieuwste iMacs en Powerbooks, en dan even (een microseconde of zo) de instituutbeige en mortuariumgrijze PCs voor de geest halen die door de Dells en HPs van deze wereld worden uitgevent. Vooral dat beige is een onfeilbaar teken van gebrek aan verbeeldingskracht: het is namelijk de kleur van de allereerste PC uit 1981, destijds door IBM gekozen uit oogpunt van goedkoopte en neutraliteit. Daarmee anno 2004 nog altijd worden gesignaleerd is ronduit dodelijk!

Zakcomputers
Over het cool of uncool zijn van zakcomputers zijn de stijlgeleerden het nog niet eens. iPAQs, Palms en XDA's neigen naar het uncoole, maar met een Nokia Communicator mag je weer gezien worden. Vooral de 9500 is een mooi apparaat. Tenzij je voor TNT werkt, overigens, want dan krijg je er eentje van de baas met een oranje voorkant en kun je niet meer naar verjaardagsfeestjes, omdat je het gevaar loopt gebeld te worden.

MP3-spelers
Kort en goed: iPods zijn het toppunt van cool. iPod Shuffles ook, maar alleen als je al een iPod of iPod Mini hebt, en het shuffeltje gebruikt tijdens het joggen. iPods zijn zo enorm cool dat ze zelfs aan de broekriem mogen, als enige uitzondering; maar dan alleen tijdens actieve sportbeoefening.

Uncool zijn Aziatische modelletjes, net als bij de telefoons. Veel glimmers, barokke vormgeving en onnodige rondingen. Goedkoop, dat wel. Het zijn de Daewoos onder de spelers, en daarmee is eigenlijk al alles gezegd. Uitzondering vormen de Creative Zen Micros, maar die zijn weer uncool omdat ze schaamteloos de iPod-vormgeving proberen te kopiëren.

Wellicht ten overvoede: horloges met ingebouwde mp3-spelers zijn natuurlijk uit den boze. Nog los van de meer dan gruwelijke vormgeving, heb je dan ook nog een draad van je pols naar je oren lopen. Geen gezicht 2005! Tenzij je al een telefoon, zakcomputer en Bluetooth hoofdsetje aan je broekriem hebt hangen, natuurlijk.

Tip: budget cool. Als je cool wilt rondlopen maar je geen iPod kunt veroorloven, dan koop je het goedkoopste spelertje dat je kunt vinden, plus een een stel witte oortelefoontjes (verkrijgbaar als los accessoire). Stop de speler onder je kleren, witte draad langs je kraag, witte plugjes in de oren en je kunt je zonder problemen onder de mensen begeven. Veel cool luisterplezier!