En leidt ons niet in verzoeking

Planet MultiMedia 20 augustus 2004

'Don't be evil' predikten de Google-oprichters vanaf den beginne, om te eindigen met een wetsovertreding met Playboy en een entree op de Nasdaq tussen kleerkasten.

Google had it all: opgericht door pure, goedwillende techneuten, beter gezegd: uitvinders die zich door niets en niemand van hun doel lieten afhouden: een zoekmachine bouwen die beter zou zijn dan alles dat er op dat moment was.

Brin en Page bouwden een imago op van de heroïek van de jarenlange, gestage opbouw van een technologie. Ze kwamen niet eens op het idee van een bedrijf. Dat kwam er tenslotte wel, vanuit de spreekwoordelijk garage in Silicon Valley, de entourage waar ook de wieg van een Hewlett-Packard, Apple en Sun Microsystems ooit stond; al ging het hier om de slaapkamer van Larry Page.

Google wist de internethype ongeschonden aan zich voorbij te laten trekken en kwam er in 2000, 2001 uit te voorschijn als de ideale schoonzoon van internet: niet verziekt door hebzucht, maar altijd met de technologie het hoogste in het vaandel; het beste algoritme, dus de beste zoekmachine.

Google had it all: een site die door ongeveer iedereen wordt bezocht die iets wil weten, waar iedereen zijn prangende vragen en twijfels aan toevertrouwt; daarmee weet je, want de antwoorden had je al, alles van de wereld. Je ziet het allemaal passeren, je zit er bovenop. Als ergens ooit technologie almachtig maakte, dan was het die van Google wel.

Macht corrumpeert, dat maakte ons wat argwanend. Maar de verfrissende uitzondering daarop was Google. Tot zo ongeveer een half jaar geleden. Niet langer volstond het nobele doel van de ontsluiting en vermeerdering van 's werelds kennis voorop. Nee, er kwamen managers. En managers gaan rapporteren. En de autoriteiten wilden weten wat ze rapporteerden. Nou ja, dachten de investeerders, als dat goed gaat, maak het bedrijf dan ook maar publiek bezit.

En toen kwam Google in het vaarwater van het geld: een klein bezit gaf een klein fortuin, een groot bezit zou goed zijn voor een groot fortuin. Het was fascinerend om te zien hoe Wall Street zich op dit bedrijfje stortte. En daarmee kwamen ook de voetangels en klemmen van het toezicht dat de hebzucht in banen moet leiden.

Aandelenpakketjes Google waren links en rechts weggezet bij vrienden en kennissen, als relatiegeschenken. Maar zonder dat de Googleboys het wisten hadden ze gewone beleggers zwaar gediscrimineerd. De goede bedoeling daarvan boeit op zo'n moment even niemand op Wall Street.

Om diezelfde beleggers tegen alwetende insiders te beschermen, is er een publieke stilteperiode. 'Trekken we ons ook een niets van aan. Leuk toch, zo'n ploeg van Playboy op het hoofdkantoor.' Wat jammer nu voor Scarlett Keegan, Playboys' miss September. Jarenlang alleen maar wortel, radijs en komkommer geknabbeld en een paar pijnlijk operaties doorstaan om hier en daar wat kleine ongerechtigheden in het gareel te krijgen. Vriendjes mochten niet, want dat zou vervelende kwesties kunnen geven als je eenmaal bij Playboy aan de beurt was. Zelfs geen tijd voor aandelen Google, het arme wicht wist niet eens waar het over ging.

Komt datzelfde Google wel even je Centerfold-aandacht, het begin van je loopbaan als Bond-girl, of hoger, bederven. Interview Googleboys op internet openbaar gemaakt, niemand heeft meer een smoes om de Playboy te kopen. En sinds dat interview van Sergey Brin en kompaan, denkt men bij 'G-string' aan een zoekterm in Google of zoiets.

Het enige waar onze Scarlett nog op mag hopen is een reisje in de zakenjet van Sergey en Larry. Want die komt er vast. Wie daar nog aan twijfelt, moet nog maar even terugkijken naar de beelden van de founding fathers van Google die omringd door lijfwachten gisteren zelf een klap op de gong van de Nasdaq kwamen geven.

Op dat moment wist ik dat de morele neergang compleet was; dat trieste tableautje compleet met kleerkasten met zonnebril, oordoppen en een bult onder hun zwetende oksels week in geen enkel opzicht af van de beelden van het standaard bezoek van de eerste de beste fraude-ceo van een grote Amerikaanse onderneming die even de beurskoers van zijn conglomeraat een kontje komt geven.

Het is niet de macht die corrumpeert, maar de kleinzieligheid en de morele bekrompenheid van de vlerken van Wall Street. Met een beursgang van een paar miljard zijn zulke enorme belangen gemoeid dat uiteindelijk niemand ongedeerd wegkomt. Aller ogen zijn gericht op kwatta. En kwatta is de beurskoers.

Met die beurskoers is het wel goed gekomen. En nu maar hopen dat Google's morele koers ook weer de weg omhoog vindt...

Links:
Google Corporate History
Google-Watch

Yoctosoft en teringbytes

Planet MultiMedia 6 augustus 2004

Globalisatie, miniaturisatie, nanotechnologie, halfgeleidertechniek; deze begrippen hebben één ding gemeen. Minimaal vijf lettergrepen, hoor ik zeggen. Nee, nog eentje: last van getalleninflatie.

Ik heb het nog nergens gezien, maar in plaats van de wereldgeschiedenis in te delen in tijdvakken aan de hand van culturen, keizerrijken of intellectuele of politieke stromingen, kun je de tijdbalk indelen door aan te geven welk getal maatgevend was voor elke periode.

Ooit begonnen we te tellen op onze vingers. Meer dan tien was veel. In het Romeinse Rijk waren getallen boven de honderd nog tamelijk zeldzaam, en in ieder geval behoorlijk lastig op te schrijven. MCMLXXVIII is 1978, het jaar waarin ik best geboren had willen zijn. Van de Middeleeuwen tot aan het begin van de 20ste eeuw heersten de duizendtallen. Een paar duizend gulden was een behoorlijk kapitaal. Een plaats met meer dan een paar duizend inwoners heette al gauw een stad.

Maar na de industriële revolutie ging het in rap tempo omhoog met de gemiddelde schaalgrootte. Tot voor kort lag de lat bij miljoenen. Onze Rijksbegroting heette de miljoenennota, als miljonair was je iemand, en diskettes (voor de achtergeblevenen,), CD-Rommetjes, of memorysticks waren maatje Megabytes.

'Mega' in de hard- en softwaresector betekent overigens geen miljoen: het is twee tot twintigste, ofwel zo'n vijf procent meer dan een miljoen. Daaraan kun je trouwens zien dat de nerds het voor het zeggen hadden toen de Megabyte-schijf werd uitgevonden. Toen de Gigabyte-schijf kwam, was het uit met de pret en voerden de marketingboys en -girls de boventoon: een vaste schijf van een Gigabytes bevat geen 1024 Megabytes, zoals je zou verwachten, maar 1000. Da's twee en een half procent minder voor dezelfde claim. Soms is marketing geen verbetering.

Maar de nerds, doorknopers en bonentellers ploegden voort. En nu hebben we dan gigabyte-kaartjes op postzegelformaat, het rode koffertje bevat miljardennota's, en als je op de beurs niet minimaal een paar miljard waard bent, behoor je tot het midden- en kleinbedrijf. En binnenkort is ook dat niet meer genoeg. Bush is er al in geslaagd begrotingstekorten te produceren waarvan de projecties in de biljarden (of triljoenen?) lopen en de eerste betaalbare vaste schijven met een Terabyte (TB) zijn inmiddels op de markt.

Dat laatste biedt overigens veelbelovende nieuwe mogelijkheden voor ons polderlandse taalgebruik. Want die schijf blijft op een goed moment geheid hangen (het grootste deel van de gebruikers werkt per slot van rekening nog steeds met Windows), en ik hoor de teringbytes al door 's lands kantoren galmen.

Internationaal wordt dat trouwens een probleem: Engelstaligen houden qua taalgebruik een ander systeem aan dan wij. Million, billion en trillion liggen telkens een factor duizend uit elkaar. Bij ons zitten tussen mil-, bil- en triljoen stappen van een miljoen, en de tussenliggende aanduidingen zijn jarden. Ik zie het al voor me, een deskundoloog op een congres in 2006 die wil vertellen dat er inmiddels per dag twee biljard maal wordt geSMSt. Of twee SMSjes worden gebiljart. De spreker raakt hopeloos in de war en neemt een slok water. Ons systeem is te ingewikkeld. Een quadriljoen heeft bij ons 24 nullen. Dus ik denk dat zoals op ieder taalterrein, ook hier de Engelsen het pleit onverkort gaan winnen. Ik voorspel het einde van de jarden.

Ik quadrillion heeft trouwens ook al vijftien nullen. Ik vraag me af hoe dat straks verder moet. Dat kan toch niemand meer behappen? Het klinkt raar, maar ik pieker wel eens over zulke dingen. Krijgen we over een paar jaar een globabylonische spraakverwarring?

Gelukkig bieden de voorvoegsels een uitweg. Na giga komt tera, na tera komt peta en dan zit je dus op dat quadrillion. Daarna volgen exa, zeta en yotta. De Grieken hielpen ons ooit op weg tot en met zeta. Yotta komt van de nerds en staat voor 24 nullen. Ik vrees dat we daarna weer aan de marketingboys overgeleverd zullen raken. God weet wat er dan uit de bus rolt. Supergiga? Ik houd mijn hart vast.

Omlaag geldt overigens precies hetzelfde. In een maatschappij waar miljarden huis- tuin- en keukengetallen zijn, praat iedereen inmiddels over nanotechnologie. Een enkele wijsneus weet inmiddels als dat pico eenduizendste nano is. Iemand die 'femto' roept, heeft stiekem zitten te oefenen voor Triviant. Overigens zit je dan alweer vijftien nullen achter de komma en met meer kun je in een normale conversatie sowieso niet meer uit de voeten. Wetenschappers wel. Die gaan dan verder met atto en femto, uit het Grieks, en zepto en yocto uit het nerds.

Over een jaar of tien heeft de wereld zijn eerste quadrilionair. Dat is dan de stichter en grootaandeelhouder van het softwarebedrijf Yoctosoft.