Personal Hell-ectronics, deel IV
Planet MultiMedia 7 december 2002
In de voorafgaande edities van deze serie ging het over persoonlijke electronica, de keuzes die leidden tot bepaalde merken en modellen, en de nogal wisselende ervaringen met al die gadgets. Nu wordt het tijd voor een blik op de toekomst. De tijd staat niet stil, de ontwikkelingen al helemaal niet en een beetje stadsnomade kan niet achterop raken, per slot van rekening. Dat vooruitkijken is niet gemakkelijk. Het wordt vooral moeilijk gemaakt door twee zaken: de veelheid aan verschijningsvormen van persoonlijke electronica, en de jungle aan onderlinge communicatiemethoden van al die apparaatjes.
Convergentie
Waarmee wil je in de toekomst op pad? Misschien wil je het licht en compact houden. Mobiele telefoon plus PDA, of een twee-in-een van het type O2 XDA? En als je zo’n twee-in-een wilt, kun je ook nog kiezen tussen een ‘telefoon-plus’ zoals de Nokia Communicator, of een ‘handheld-plus’ of XDA zoals die van O2, Siemens en anderen.
Wie onderweg volwaardig wil kunnen computeren, heeft aan een handheld niet voldoende, en daarmee komt een laptop in beeld. Inmiddels zijn er heel wat ‘vormfactoren’, varierend van bijna-handhelds zoals de Toshiba Libretto, via mini-notebooks a la Sony Vaio C1 en Toshiba Portege, gewone notebooks zoals de meeste Dells en Compaq Presarios, tot complete desktopvervangers met 15 of zelfs 16 inch schermen zoals de Toshiba Satellite Pro en de Sony GRX. En om de verwarring compleet te maken, is er nu de Tablet PC.
En dan nog de vraag: mobiele telefoon plus laptop, of laptop met GSM-insteekkaart plus headset? Bent U er nog?
Voor wie nu van ellende de optie overweegt om zich stilletjes terug te trekken achter een mahoniehouten bureau met een Smith-Coronaatje en een bakelieten telefoon met een analoge landlijn: wanhoop niet, als je een paar overwegingen op een rijtje zet, is het niet al te moeilijk om je koers te bepalen.
Handheld of laptop?
Allereerst: maak een afweging tussen mobiliteit en mogelijkheden. De nieuwste generatie handhelds ofwel PDAs bieden eigenlijk alles wat voorheen voorbehouden was aan laptops, alleen minder handig, minder afleesbaar en minder gebruiksvriendelijk. Maar een PDA-tje past in je binnenzak of borstzak en een laptop moet in de schoudertas. Wie onderweg veel wil surfen, heeft nog steeds meer aan een laptop. Het schermpje van een PDA, zelfs al is dat een PocketPC, leent zich niet voor weergave van de meeste webpagina’s, en je scrollt je rot. Ook voor veelschrijvers is een laptop nog steeds de enige optie, vanwege het volwaardige toetsenbord.
Maar gaat het alleen om onderweg e-mailen of incidenteel surfen, dan is een handheld een uitgelezen (en leesbare) optie. Voor summiere notities in meetings blijkt een handheld zelfs de bruikbaarheid van een laptop te overtreffen. Wie in een vergadering een laptop openklapt, gaat deels schuil achter het scherm en produceert vanuit zijn schuilplaats een hinderlijk toetsenbord geluid. Een handheld met een touchscreen en bijbehorend pennetje is veel minder storend en opvallend, en ook een ‘duimbord’ (klein aanklikbaar toetsenbordje dat je met twee duimen bedient) valt nauwelijks op. Niet geschikt voor de notulist, maar ideaal voor kleine notities.
De Tablet-PC valt wat mij betreft voorlopig af, en wel om twee redenen. Ten eerste, prijs. Die ligt nu nog op zijn minst op het niveau van vergelijkbare laptops en dan ben je met een laptop nog steeds beter af. Een uitzondering valt te maken voor combi-apparaten zoals de Toshiba Portege (die overigens in ZDNet als beste uit de bus kwam). De Tosh is niet alleen een tablet maar ook een volwaardige laptop, en biedt dus alleen maar voordelen. Enige nadeel: U raadt het al, een nog hogere prijs. En Toshiba’s zijn van huis uit al geen koopjes...
Tweede reden om nog even van tablets af te zien is het OS. Microsoft maakt zijn naam weer eens waar en levert een bijzonder buggy product af. Wellicht dat de tweede editie, over pakweg een jaar, wel verteerbaar zal blijken maar bedenk dat Microsofts historie nog steeds uitwijst dat je pas bij 3.0 moet instappen.
Wie een compromis zoekt tussen laptop en PDA, kieze een mininotebook zoals de Toshiba Libretto. Weliswaar is het toetsenbord een stuk kleiner maar voor velen is het nog steeds prima bruikbaar. Nadeel is wederom de prijs, die dichter bij die van een volwaardige laptop ligt en vele malen hoger is dan die van een handheldje. En ze passen net niet in je binnenzak...
Mobieltje of GSM-integratie?
De nieuwe geintegreerde XDA’s lijken aantrekkelijk omdat ze het aantal apparaten dat je op zak hebt met een verminderen. Toch is dat een schijnvoordeel: ze zijn op zijn minst viermaal zo groot als een mobieltje en met name in je vrije tijd heb je nog steeds behoefte aan uitsluitend de functionaliteit van een telefoon en niet meer dan dat. En ook al is dat probleem nog op te lossen met een duokaart en een mobieltje voor de vrije tijd, dan blijft nog het nadeel dat je bij telefoongebruik van de zogenaamde XDA-tjes met een behoorlijk apparaat aan je oor rondloopt. Evenals bij gebruik van een laptop met GSM-insteekkaart valt dat nog op te lossen met een Bluetooth headsetje: niets aan je oor en toch ‘draadloos’ bellen. Maar bedenk dat je nog steeds verplicht bent het ‘moederapparaat’ altijd bij je te dragen (zeker in het geval van laptop is dat een groot nadeel) en bovendien zijn de Bluetooth-apparaten en bijbehorende profielen nog lang niet altijd verkrijgbaar.
Tot slot valt de Nokia Communicator af omdat deze vormfactor voorlopig niet wordt nagevolgd, en het gevaar van niet-opvolging of niet-doorontwikkeling daarom erg groot is. Al met al houd ik het persoonlijk nog steeds gewoon op een mobieltje, uiteraard wel met Bluetooth-functionaliteit.
GSM, GPRS, i-mode, WiFi?
Tsja en dan nu de communicatiestandaarden. Daarover is het laatste woord nog niet gesproken. De ontwikkelingen zijn nog volop gaande en het koffiedik overheerst. Het dure i-mode biedt nog steeds geen noemenswaardige voordelen boven GPRS met WAP, en beide hebben als nadeel de noodzaak van speciale sites waardoor de keuze van aanbieders beperkt blijft. Alleen voor spraakverkeer is er geen twijfel: GSM. Blijft de vraag wat onderweg te doen met e-mail en internet.
WiFi is zonder meer het beste. Hoge snelheid, en vaak ook nog gratis. Enige nadeel is de afhankelijkheid van hotspots, waarvan je niet op aan kunt of ze er zijn als je ze nodig hebt. De snelle ontwikkeling die WiFi nu doormaakt, staat er garant voor dat dat verandert. In Amerika is zojuist een samenwerking aangekondigd van IBM, Intel en AT&T onder de naam Cometa: 20.000 hotspots die een bijna dekkend netwerk vormen in Amerika’s 50 grootste steden. En Qualcomm heeft zojuist een chip ontwikkeld die GSM, UMTS en WiFi integreert inclusief ongemerkte handovers tussen al deze communicatiestandaarden. Hoef je je helemaal nergens meer iets van aan te trekken.
WiFi wordt overigens steeds aantrekkelijker: leek er eerst een warboel van onderling niet communicerende WiFi-standaards te ontstaan, nu blijkt dat te worden opgelost door de hardware-leveranciers die alles gewoon inbouwen zodat je nergens last van hebt, een vergelijkbare ontwikkeling als die van de tri-band GSM-telefoons die inmiddels gemeengoed beginnen te worden.
Mijn credo is: koop geen laptop of PDA zonder ingebouwde WiFi. Inbouw-dualband heb ik nog niet gezien, dus misschien nog heel even wachten met aanschaf. Met name de door Intel aangekondigde Banias-moederborden voor laptops waarop dualband WiFi zit ingebouwd zonder noemenswaardige extra vermogensafname (medio volgend jaar) beloven veel goeds.
Bluetooth
Resteert nog het onderling laten communiceren van al die apparaatjes. Daar komt Bluetooth om de hoek. Geen gedoe met draden, maar een PAN: Personal Area Network. Verbindt PDA of laptop met mobieltje, mobieltje met headset, en straks ook toetsenbord en muis met PC of laptop. Nog interessanter is de mogelijkheid om thuis een Bluetooth gateway op je vaste telefoon aan te sluiten. Kom je thuis, dan komen alle vaste lijntjes automatisch en zonder extra kosten binnen op je mobiel. Hoef je tenminste niet meer aldoor van telefoon te wisselen, met name handig omdat je dan al je opgeslagen nummers maar op een toestel hoeft bij te houden. Kastjes zijn al verkrijgbaar, bottleneck vormen alleen nog de juiste profielen omdat het mobieltje er anders geen raad mee weet. Let dus op bij aankoop van Bluetooth-toestellen en vraag als je hiervan gebruik wilt maken naar het zogeheten ‘Cordless Telephony’-profiel.
Een internet-maand is een jaar in de werkelijke wereld. Zelfs voor stadsnomaden valt het tempo nog steeds niet mee.
In de voorafgaande edities van deze serie ging het over persoonlijke electronica, de keuzes die leidden tot bepaalde merken en modellen, en de nogal wisselende ervaringen met al die gadgets. Nu wordt het tijd voor een blik op de toekomst. De tijd staat niet stil, de ontwikkelingen al helemaal niet en een beetje stadsnomade kan niet achterop raken, per slot van rekening. Dat vooruitkijken is niet gemakkelijk. Het wordt vooral moeilijk gemaakt door twee zaken: de veelheid aan verschijningsvormen van persoonlijke electronica, en de jungle aan onderlinge communicatiemethoden van al die apparaatjes.
Convergentie
Waarmee wil je in de toekomst op pad? Misschien wil je het licht en compact houden. Mobiele telefoon plus PDA, of een twee-in-een van het type O2 XDA? En als je zo’n twee-in-een wilt, kun je ook nog kiezen tussen een ‘telefoon-plus’ zoals de Nokia Communicator, of een ‘handheld-plus’ of XDA zoals die van O2, Siemens en anderen.
Wie onderweg volwaardig wil kunnen computeren, heeft aan een handheld niet voldoende, en daarmee komt een laptop in beeld. Inmiddels zijn er heel wat ‘vormfactoren’, varierend van bijna-handhelds zoals de Toshiba Libretto, via mini-notebooks a la Sony Vaio C1 en Toshiba Portege, gewone notebooks zoals de meeste Dells en Compaq Presarios, tot complete desktopvervangers met 15 of zelfs 16 inch schermen zoals de Toshiba Satellite Pro en de Sony GRX. En om de verwarring compleet te maken, is er nu de Tablet PC.
En dan nog de vraag: mobiele telefoon plus laptop, of laptop met GSM-insteekkaart plus headset? Bent U er nog?
Voor wie nu van ellende de optie overweegt om zich stilletjes terug te trekken achter een mahoniehouten bureau met een Smith-Coronaatje en een bakelieten telefoon met een analoge landlijn: wanhoop niet, als je een paar overwegingen op een rijtje zet, is het niet al te moeilijk om je koers te bepalen.
Handheld of laptop?
Allereerst: maak een afweging tussen mobiliteit en mogelijkheden. De nieuwste generatie handhelds ofwel PDAs bieden eigenlijk alles wat voorheen voorbehouden was aan laptops, alleen minder handig, minder afleesbaar en minder gebruiksvriendelijk. Maar een PDA-tje past in je binnenzak of borstzak en een laptop moet in de schoudertas. Wie onderweg veel wil surfen, heeft nog steeds meer aan een laptop. Het schermpje van een PDA, zelfs al is dat een PocketPC, leent zich niet voor weergave van de meeste webpagina’s, en je scrollt je rot. Ook voor veelschrijvers is een laptop nog steeds de enige optie, vanwege het volwaardige toetsenbord.
Maar gaat het alleen om onderweg e-mailen of incidenteel surfen, dan is een handheld een uitgelezen (en leesbare) optie. Voor summiere notities in meetings blijkt een handheld zelfs de bruikbaarheid van een laptop te overtreffen. Wie in een vergadering een laptop openklapt, gaat deels schuil achter het scherm en produceert vanuit zijn schuilplaats een hinderlijk toetsenbord geluid. Een handheld met een touchscreen en bijbehorend pennetje is veel minder storend en opvallend, en ook een ‘duimbord’ (klein aanklikbaar toetsenbordje dat je met twee duimen bedient) valt nauwelijks op. Niet geschikt voor de notulist, maar ideaal voor kleine notities.
De Tablet-PC valt wat mij betreft voorlopig af, en wel om twee redenen. Ten eerste, prijs. Die ligt nu nog op zijn minst op het niveau van vergelijkbare laptops en dan ben je met een laptop nog steeds beter af. Een uitzondering valt te maken voor combi-apparaten zoals de Toshiba Portege (die overigens in ZDNet als beste uit de bus kwam). De Tosh is niet alleen een tablet maar ook een volwaardige laptop, en biedt dus alleen maar voordelen. Enige nadeel: U raadt het al, een nog hogere prijs. En Toshiba’s zijn van huis uit al geen koopjes...
Tweede reden om nog even van tablets af te zien is het OS. Microsoft maakt zijn naam weer eens waar en levert een bijzonder buggy product af. Wellicht dat de tweede editie, over pakweg een jaar, wel verteerbaar zal blijken maar bedenk dat Microsofts historie nog steeds uitwijst dat je pas bij 3.0 moet instappen.
Wie een compromis zoekt tussen laptop en PDA, kieze een mininotebook zoals de Toshiba Libretto. Weliswaar is het toetsenbord een stuk kleiner maar voor velen is het nog steeds prima bruikbaar. Nadeel is wederom de prijs, die dichter bij die van een volwaardige laptop ligt en vele malen hoger is dan die van een handheldje. En ze passen net niet in je binnenzak...
Mobieltje of GSM-integratie?
De nieuwe geintegreerde XDA’s lijken aantrekkelijk omdat ze het aantal apparaten dat je op zak hebt met een verminderen. Toch is dat een schijnvoordeel: ze zijn op zijn minst viermaal zo groot als een mobieltje en met name in je vrije tijd heb je nog steeds behoefte aan uitsluitend de functionaliteit van een telefoon en niet meer dan dat. En ook al is dat probleem nog op te lossen met een duokaart en een mobieltje voor de vrije tijd, dan blijft nog het nadeel dat je bij telefoongebruik van de zogenaamde XDA-tjes met een behoorlijk apparaat aan je oor rondloopt. Evenals bij gebruik van een laptop met GSM-insteekkaart valt dat nog op te lossen met een Bluetooth headsetje: niets aan je oor en toch ‘draadloos’ bellen. Maar bedenk dat je nog steeds verplicht bent het ‘moederapparaat’ altijd bij je te dragen (zeker in het geval van laptop is dat een groot nadeel) en bovendien zijn de Bluetooth-apparaten en bijbehorende profielen nog lang niet altijd verkrijgbaar.
Tot slot valt de Nokia Communicator af omdat deze vormfactor voorlopig niet wordt nagevolgd, en het gevaar van niet-opvolging of niet-doorontwikkeling daarom erg groot is. Al met al houd ik het persoonlijk nog steeds gewoon op een mobieltje, uiteraard wel met Bluetooth-functionaliteit.
GSM, GPRS, i-mode, WiFi?
Tsja en dan nu de communicatiestandaarden. Daarover is het laatste woord nog niet gesproken. De ontwikkelingen zijn nog volop gaande en het koffiedik overheerst. Het dure i-mode biedt nog steeds geen noemenswaardige voordelen boven GPRS met WAP, en beide hebben als nadeel de noodzaak van speciale sites waardoor de keuze van aanbieders beperkt blijft. Alleen voor spraakverkeer is er geen twijfel: GSM. Blijft de vraag wat onderweg te doen met e-mail en internet.
WiFi is zonder meer het beste. Hoge snelheid, en vaak ook nog gratis. Enige nadeel is de afhankelijkheid van hotspots, waarvan je niet op aan kunt of ze er zijn als je ze nodig hebt. De snelle ontwikkeling die WiFi nu doormaakt, staat er garant voor dat dat verandert. In Amerika is zojuist een samenwerking aangekondigd van IBM, Intel en AT&T onder de naam Cometa: 20.000 hotspots die een bijna dekkend netwerk vormen in Amerika’s 50 grootste steden. En Qualcomm heeft zojuist een chip ontwikkeld die GSM, UMTS en WiFi integreert inclusief ongemerkte handovers tussen al deze communicatiestandaarden. Hoef je je helemaal nergens meer iets van aan te trekken.
WiFi wordt overigens steeds aantrekkelijker: leek er eerst een warboel van onderling niet communicerende WiFi-standaards te ontstaan, nu blijkt dat te worden opgelost door de hardware-leveranciers die alles gewoon inbouwen zodat je nergens last van hebt, een vergelijkbare ontwikkeling als die van de tri-band GSM-telefoons die inmiddels gemeengoed beginnen te worden.
Mijn credo is: koop geen laptop of PDA zonder ingebouwde WiFi. Inbouw-dualband heb ik nog niet gezien, dus misschien nog heel even wachten met aanschaf. Met name de door Intel aangekondigde Banias-moederborden voor laptops waarop dualband WiFi zit ingebouwd zonder noemenswaardige extra vermogensafname (medio volgend jaar) beloven veel goeds.
Bluetooth
Resteert nog het onderling laten communiceren van al die apparaatjes. Daar komt Bluetooth om de hoek. Geen gedoe met draden, maar een PAN: Personal Area Network. Verbindt PDA of laptop met mobieltje, mobieltje met headset, en straks ook toetsenbord en muis met PC of laptop. Nog interessanter is de mogelijkheid om thuis een Bluetooth gateway op je vaste telefoon aan te sluiten. Kom je thuis, dan komen alle vaste lijntjes automatisch en zonder extra kosten binnen op je mobiel. Hoef je tenminste niet meer aldoor van telefoon te wisselen, met name handig omdat je dan al je opgeslagen nummers maar op een toestel hoeft bij te houden. Kastjes zijn al verkrijgbaar, bottleneck vormen alleen nog de juiste profielen omdat het mobieltje er anders geen raad mee weet. Let dus op bij aankoop van Bluetooth-toestellen en vraag als je hiervan gebruik wilt maken naar het zogeheten ‘Cordless Telephony’-profiel.
Een internet-maand is een jaar in de werkelijke wereld. Zelfs voor stadsnomaden valt het tempo nog steeds niet mee.
posted by Jos. at Saturday, December 07, 2002
